Bonsai Grab zwyczajny – Bonsai Carpinus betulus

Na bonsai nadaje się doskonale, gdyż ma stożkowaty pień, dobre rozmieszczenie korzeni oraz drobne po cięciu ulistnienie. Bonsai grabowe najlepiej formuje się z Jamadori. Do nasadzeń grupowych używamy rośliny pochodzące ze szkółek, przeznaczone na żywopłoty. Wybieramy drzewka różnej wysokości, aby można było skompletować ładny lasek.

Podłoże: Stare graby, świeżo wykopane, potrzebują ubogiej, przepuszczalnej gliny, najlepiej glinki japońskiej (akadama, średnioziarnista 3-5 mm). Na naturalnym siedlisku graby wolą glebę próchniczą, ale rosną również na kruchych skałach z cienką warstwą próchnicy. Ukorzenionym grabom, które powinny jeszcze trochę podrosnąć, dajemy mieszankę gliny z próchnicą. Drzewkom starszym dajemy glinkę akadama o ziarnach 1,5-2 cm średnicy.

Nawożenie: Najlepsze nawozy dla grabów nie przydadzą się, gdy gleba ma zły skład. Gruzełkowata akadama stanowi najlepsze podłoże. Użyźniamy sproszkowanym nawozem, który się dobrze rozprowadza, choć możemy również stosować inne nawozy do bonsai. Gdy graby zrzucą liście, należy usunąć resztki nawozu, żeby zbytnio nie rozwinęły się zimowe pąki.

Zimowanie: Graby nie potrzebują specjalnej ochrony na zimę. Większe rośliny należy zakopać aż po pierwsze gałęzie; mniejsze najlepiej przenieść do szklarni lub schować pod folię. Bardzo ważne, żeby roślina nie zimowała w wilgoci, gdyż może to spowodować gnicie korzeni, powodujące umieranie rośliny.

Owijanie drutem: Graby można drutować na jakiś czas, drut nie powinien jednak pozostawać za długo na roślinie, ponieważ pozostawi na długie lata spiralne ślady w korze. Wystarczy gdy zimą grab zostanie owinięty drutem, a w czerwcu, gdy drut powoli zaczyna wrastać, natychmiast go z niego uwolnimy. Po tym krótkim okresie odwinięte z drutu gałęzie zachowają nadaną im formę. Jeżeli niektóre z nich trzeba będzie jeszcze trochę poprawić, możemy zadrutować je zimą na nowo.

Przycinanie gałęzi: Graby, podobnie jak wszystkie drzewa liściaste, przycinamy od lutego do końca kwietnia. Miejsca cięcia, o średnicy ponad 6 mm, wycinamy głęboko szczypcami do pąków i smarujemy woskiem sadowniczym. Cienkie gałązki można ciąć przez cały rok.

Cięcie formujące: Żeby grabom nadać piękną formę, zarysy gałęzi muszą zostać harmonijnie zgrane i uformowane według pewnej hierarchii. Na to, żeby taką formę utrzymać, trzeba je latem wielokrotnie przycinać.

Cięcie liści: Liście grabów można co roku ciąć w czerwcu, nie szkodząc tym roślinie.

Siedlisko: Graby bardzo łatwo przystosowują się do środowiska i znoszą zarówno miejsca zacienione, jak i słoneczne. Jeżeli znajdują się w pełnym słońcu, tworzą wspaniały, gęsty dach liści. W cieniu liście wyciągają się do słońca i nie wygląda to już tak harmonijnie.
To bonsai powinno stać na podwyższeniu, żeby ślimaki, mrówki i gąsienice nie mogły mu szkodzić.

Wykopywanie i przesadzanie: Graby, zależnie od wieku i wielkości, można przesadzać co 2-4 lata. Najlepszą porą na przesadzanie jest okres od początku kwietnia do początku maja. Jamadori można wykopywać od marca, gdy tylko ziemia rozmarznie.

Formowanie: Graby można formować w zasadzie różnorodnie. Nie polecamy tylko zbyt małych drzewek bonsai, gdyż nawet cięte liście są za duże na to, żeby została zachowana proporcja. Można kształtować ekstremalne formy, jednak takie jak smagane wiatrem kaskady i formy naskalne nigdy nie osiągają właściwego efektu. Formy wzniesione, rozrośnięte sprawiają lepsze wrażenie i bardziej odpowiadają naturalnym wzorom w przyrodzie.

Podlewanie: Do podlewania najbardziej odpowiednia jest odstała woda deszczowa lub wodociągowa. Graby wytrzymują trochę więcej wilgoci niż buki, ale zastoiny wodne szkodzą korzeniom. Konieczna jest dla nich odpowiednia ziemia, żeby nie powstawały utrzymujące się długo zastoiny.